HAWANA. MIASTO KONTRASTÓW.

Hawana to jedno z tych miast, które już na początku nie pozostawia odwiedzającego obojętnym – można ją pokochać albo znienawidzić. Lotnisko nazwane imieniem jednego z bohaterów narodowych – José Martí – szczelnie wypełnione turystami chcącymi się przedostać przez gęstą kontrolę, aby oddać się uciechom plażowania w Varadero. Przegląd pieczątek w paszporcie, pytania o wcześniejszy pobyt w USA i Afryce (to drugie ze względu na ebolę) i bramka otwiera się na oścież. Miałam zdecydowanie więcej szczęścia, niż Where is juli.

Jadę taksówką do centrum miasta. Droga z lotniska, szerokie, trzypasmowe ulice, wlokące się amerykańskie oldtimery, jak i dobrze znane nam łady czy fiaty. Mijam budynki rządowe, socrealistyczne centrum konferencyjne – wszystko gęsto poprzetykane propagandowymi plakatami i wysokimi palmami. Dojeżdżam do mojej Casa particular, czyli lokalnego odpowiednika B&B, oficjalnie usankcjonowanego przez państwo. Przyjmuje mnie charakterna, ale jednocześnie urocza i opiekuńcza Graciela z synem. Lokalizacja świetna – 2 minuty od głównego bulwaru nadmorskiego oraz 10 minut piechotą zarówno do Kapitolu, jak i do historycznego centrum Hawany (zwanego Starą Hawaną). Dodatkowy plus, opisywany na ich stronie internetowej – pokój z widokiem na morze. Widok jest, jak widać poniżej, typowo hawański, choć ich gościnność można porównać do polskiej.

widok z mojego hawańskiego pokoju

Chwilę po przyjeździe zostawiam rzeczy w mojej Casa  i idę na spacer bulwarem Malecón, który spowijają przysłowiowe ciemności. W stolicy Kuby późną jesienią szybko się ściemnia – zachód słońca jest już chwilę po 18, a tego dnia oświetlenie całej arterii nie działa. To nie pojedynczy przypadek w tym mieście – w Hawanie nie ma porządnego oświetlenia ulicznego i nawet główne arterie w mieście są nieoświetlone. Sam bulwar jest pełen klasycznych kubańskich domów poprzetykanych wieżowcami, przypomina mocno zaniedbaną Copacabanę, tylko, że nie znajdziemy tu plaży. Popołudniami na jej brzegu można spotkać wielu Kubańczyków z wędkami, którym udaje się wyłowić całkiem niezłe okazy. Jest to też zdecydowanie najlepsze miejsce na podziwianie zachodu słońca w stolicy.

zachód słońca na Maleconie

Dzień później z rana kieruję się rozległym pasażem Prado prosto do Kapitolu. Po drodze mijam piękne, lecz nieco podniszczone secesyjne budynki i po raz kolejny amerykańskie samochody, których ilość oraz jakość (czyt. „odpimpowanie”) wzrasta wraz z bliskością Kapitolu –  te najładniejsze kabriolety z odkrytym dachem służą do obwożenia turystów po mieście. Wspomniany symbol Hawany został zbudowany na wzór tego waszyngtońskiego, choć w ostateczności wyszedł większy, niż oryginał.

Paseo del Prado i Kapitol

Kilka minut drogi stamtąd zaczyna się dzielnica chińska z charakterystyczną bramą. Kolejna z hawańskich niespodzianek. W samej dzielnicy jest co prawda mało Chińczyków, ale na kurczaka w pięciu smakach jak najbardziej można się udać. Przechodząc dalej przez centralną dzielnicę miasta docieram do hawańskiej mekki street artu. Callejón de Hamel – bo tak się nazywa ta uliczka – pełna jest murali i instalacji artystycznych. Widok dosyć osobliwy, tak różny od innych części miasta, przypomina nieco lublańską Metelkovą. Chwilę później trafiam na Uniwersytet Hawański, który jest kolejną hawańską niespodzianką. Zbudowany w stylu neoklasycystycznym, imponuje położeniem na wzgórzu i rozmachem. Składa się z kompleksu budynków na wzgórzu, a w niektóre patia wydziałów pięknie wkomponowano tropikalną roślinność. Moja Alma Mater, czyli Uniwersytet Warszawski, jawi się przy nim jako uboga krewna.

hawańskie Chinatown i Kapitol w tle

Główne wejście oraz patio Uniwersytetu w Hawanie

Kolejny dzień to odkrywanie Starej Hawany, umieszczonej na liście dziedzictwa kulturowego UNESCO, rozpoczęte zwiedzaniem Muzeum Rewolucji, gdzie od nadmiaru propagandy czuję, jak paruje mi głowa. Stwierdzam, że muszę się po prostu przejść i idę przed siebie, bez mapy. Wąskie uliczki, roboty budowlane, sypiące się kamienice, kolonialne place, piękno mieszające się z brzydotą– to moje skojarzenia z Habana Vieja. No i największa koncentracja turystów, a – co za tym idzie – ulicznych, często nachalnych naganiaczy. Nie do końca odpowiada mi ten klimat. Patrzę na kamienice wznoszące się w tej dzielnicy – niewątpliwie mają swój urok, ale są na tyle zniszczone, że większość z nich wygląda jakby się miały za chwilę zawalić. Mimo to, w dzielnicy można znaleźć prawdziwe perełki, jak na przykład Cerkiew Matki Boskiej Kazańskiej. Nie spodziewałam się nawet takiego, stosunkowo małego, miksu kultur.

Plaza de la Catedral

Cerkiew Matki Boskiej Kazańskiej

Jaka jest Hawana? Pociągająca, a za razem odpychająca, piękna i brzydka, wyluzowana i trochę niebezpieczna, pełna przepychu  w eleganckich dzielnicach, jak Vedado, i strasząca biedą w sklepach z pustymi półkami. Miasto pełne przeciwieństw. Jak już pisałam – można ją albo pokochać, albo znienawidzić. Mimo nie do końca pozytywnych doświadczeń, które opiszę w kolejnym poście, jest to jedno z miast, które urzekło mnie od samego początku. Hawano, chciałabym do Ciebie jeszcze wrócić.

Chcesz więcej opowieści z Hawany? Przeczytaj o hawańskich historiach z Polską w tle i o ciemnej stronie tego miasta! Wybierasz się na Kubę? Mój praktyczny przewodnik pomoże Ci zorganizować wyjazd.